NÜFUSA GÖRE DÜNYANIN EN KÜÇÜK 5 ÜLKESİ
Kalabalıktan
uzakta sessiz sakin bir yere kaçmak, el değmemiş topraklarda kısa süre bile
olsa yaşamak, ister küçük bir kasaba ister uzak bir adacık olsun, kimin
hayallerini süslemez ki…
Bu kez dünyanın en küçük ülkeleri ile
tanıştıracağım sizleri. Yaşayan kişi sayısı olarak en sakin yerler
bahsettiğim. Haritadaki yerini bilmediğiniz, belki de ismini bile daha önce hiç
duymadığınız ülkeler, hatta birçoğu tropik cennet... Dilerseniz şezlongunuza uzanıp
hayallere dalabilir dilerseniz de gezi planınıza dâhil edebilirsiniz.
1. Vatikan
Vatikan,
resmî adıyla Vatikan Şehir Devleti (Vatican City), Roma şehrinin içinde bulunan
bağımsız bir ülkedir. 0,49 km²’lik arazisi, 518 (2023) kişilik nüfusu ile dünyanın
en küçük ülkesi olma özelliğini taşır. Her gün binlerce insan, gezmek, görmek
ya da çalışmak amaçlı ziyaret eder. Roma gezim sırasında Vatikan’da
konaklamıştım; Roma’nın adeta bir semti gibiydi. Tüm ülke bir duvarla
çevrili. Roma Katolik Kilisesi'nin merkezi ve Papa'nın ikametgâhı olduğundan
küresel etkiye sahip. Dünya liderleri ve sadık Katolikler tarafından sıkça
ziyaret edilse de buraya gelenlerin büyük çoğunluğunu turistler oluşturuyor.
Aziz Petrus Bazilikası ve Sistine Şapeli’nin eşsiz mimarisini, heykellerini,
duvar resimlerini görmek için geliyorlar. Vatikan Müzeleri ve arşivleri, dünya
çapında önemli sanat eserlerine, tarihi belgelere sahip. UNESCO Dünya Miras Alanı
ilan edilmiş Vatikan’da, Latince ve İtalyanca konuşuluyor.
2. Tuvalu
Pasifik Okyanusu’nda yer alan, 11.204 (2021) kişinin yaşadığı dokuz mercan adasından oluşan
Tuvalu, küçük bir ada ülkesi. Yüzölçümü 26 km². Topraklarının büyük bir
kısmı deniz seviyesinin üzerinde olduğundan, küresel ısınma ve yükselen deniz
seviyesi halk için endişe yaratıyor. Deniz ürünleri bakımından zengin;
ancak toprakları çok küçük olduğundan tarım için yetersiz kalıyor. Pek çok gıda
maddesini, yüksek nakliye ücreti ödeyerek yurt dışından ithal etmek zorundalar.
Çoğu
Pasifik ülkesi gibi Tuvalu da Avrupalılar tarafından sömürgeleştirilmiş: önce İspanyollar, daha sonra da İngilizlerin kontrolüne geçmiş.
1978'de bağımsızlığını kazansa da İngiltere’nin etkisi sürmeye devam ediyor. Sömürgeciliğin
bir sonucu olarak Ä°ngilizce ikinci dil haline gelmiÅŸ. Buna raÄŸmen halk, ana dili
Tuvalyancayı kullandığı gibi kültürel değerlerini, geleneksel danslarını,
müziğini, dokuma ve oymacılık sanatını korumayı başarmış.
3. Nauru
Nauru da bir Pasifik adası. Nüfusu 12.688 (2022), yüzölçümü 21 km ². Buranın en önemli
özelliği dünya üzerinde en az ziyaret edilen ülke olması. Halkının dışında
şimdiye kadarki ziyaretçi sayısı 15.000 civarında. Tecrit edilmiş bir
bölge olsa da sömürge olmaktan kurtulamamış. Yıllar içinde Almanya, Japonya,
İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın kontrolünde kalan ülke,
bağımsızlığını ancak 1968'de ilan edebilmiş.
Nauru’ya
olan ilginin nedeni: topraklarının büyük bir fosfat yatağının üzerinde yer
alması. Fosfat, farklı endüstrilere ait ürünlerin yapımında kullanılan
değerli bir element. Bölge, düşük teknolojiyle madencilik yapmaya uygun
olduğundan ilgi büyükmüş, ta ki 1990'lara kadar. Geriye kalan fosfatın çıkarılması
mümkün olmadığından madencilik yapılamaz hale gelmiş; neticesinde adanın
ekonomisi çökmüş ve nüfusun çoğu işsiz kalmış.
Günümüzde
Naurulular, Avustralya'dan gelen yardımlara bağımlı yaşıyor. Avustralya,
Nauru'yu açık deniz göçmen gözaltı tesisi olarak kullanıyor. Yıllardır ada
halkının Pasifik'teki başka bir adaya yerleştirilmesinden söz ediliyor. Ülkenin
ana dili Ä°ngilizce.
4. Cook Adaları
Cook
Adaları, ismini XVIII. yüzyılın sonlarında adaları keşfeden İngiliz kaptan James Cook'tan alıyor. Burası, Güney
Pasifik Okyanusu’nda 15 adadan oluşan, 242 km²’lik yüzölçümü ve 15.040 (2021)
nüfusu olan bir ada ülkesi. Yeni Zelanda ile anlaşması gereği sakinlerinin
çoğu çifte vatandaşlığa sahip. Aslında ada nüfusu daha fazla: Zelanda'da
80.000'den fazla, Avustralya'da 28.000 civarında Cook Adalı yaşıyor. Her
yıl ortalama 170.000 ziyaretçi ile turistler için popüler bir
destinasyon. Ekonomilerinin önemli dayanaklarından bazıları açık deniz
balıkçılığı ve inci avcılığı. Ülkede hem İngilizce hem de Cook Adaları Maoricesi konuşuluyor.
5. Palau
Başka bir Pasifik Okyanusu ülkesi
olan Palau, yaklaşık 466 km²’lik bir alanı, 340
civarında adayı kapsıyor. Ülke nüfusu 18.058 (2023). Ana dil: Filipinler,
Endonezya ve Malezya'nın bazı dilleriyle akraba olan Palau dili. Ancak
Endonezya ve Filipinler ile deniz sınırı olan ülkede, halkın çoğunluğu
İngilizce konuşuyor. Çiftçilik, balıkçılık ve turizm üzerine kurulu bir
ekonomisi var. Sömürge döneminde bu adalar, önce İspanya daha sonrasında
Almanya, Japonya ve Amerika olmak üzere birçok kez el değiştirmiş. Günümüzde bağımsız
olmasına rağmen ABD ile yakın ilişkileri hala devam ediyor. ABD, deniz aşırı
savunmasını üstlendiği gibi halka bazı sosyal hizmetler sağlıyor. Ülkede para
birimi olarak Amerikan dolarını kullanıyor.