
Asırlardır atalarımızın evlerini süsleyen ve yıllarca eksimeyen hasır yastıklar yeniden ilgi odağı oluyor. Konya’nın eski mahallelerinde asırlık meslekler ararken bir anda karşımıza çıkıveriyor hasır yastıkçılar. Ustası çırağı kalfası ile hep beraber, hızlı hızlı işliyor nasırlı eller o yastığı. Yaklaşıyor ve Anadolu’ya has allım, güllüm kırmızılım Gaziantep halılarının, kilimlerin nasıl yastık halini aldığını nasıl işlendiğini görüyoruz.
Her aşaması bir sanat haline gelmiş yastıkçılığın. İçine konulan kamışların Afyon Bolvadin sazlıklardan getirilip işlenmesinden, yüzüne takılan kilimin Gaziantep’li ustaların elinden ve Konya’da kesilip, biçilip birleştirilmesine kadar Anadolu’nun dört bir köşesinden oluşturulmaktadır kamış yastıklar.
Halen Konya’nın köylerinde çeyizlik olan yastıklar, evlenecek kızlar tarafından önceden dokunup hazır hale getiriliyor sonra da yastıkçıya getirilip hasırı doldurularak son haline getiriliyor.
Bu mesleği ustasından öğrenen Mehmet Ören, mesleğini çok sevdiğini söylüyor. İlk etapta kolay gibi görünen işin ayrıntılarını öğrendikçe ve yaşıpılışını adım adım izleyince yapımının ne kadar zor olduğunu anlıyoruz. Mesleği hakkında bilgi veren Mehmet usta bakın neler söylüyor:
“Henüz 3 yıldır bu işi yapmaktayım, daha önceleri başka işlerde çalışıyordum akrabamın vasıtası ile bu mesleğe atıldım ve hiç pişman değilim. Kültür, sanat ve tarih adına bu tür mesleklerin devam ettirilmesini ve yaşatılmasını düşünüyorum bu açıdan kendi çocuğumu bile yaz tatillerinde getirip burada çalıştırıyorum, bu durumdan çocukta çok hoşlanıyor hemde elimizde bir mesleğimiz oluyor. Biz bu işe başlayalı yastıklara da rağbet arttı. Evlerin dekorasyonunda eskiye dönüş arzu ediliyor bunun için evlerin bir odasında şark köşesi olarak bilinen döşeme şekli uygulanıyor, böylelikle imal ettiğimiz yastıklar ve minderlere de talep artıyor. Aslında sadece evlere değil bir çok yere bu tür dekorasyonlar uygulanıyor mesela turistik merkezlere; tarihi restoranlara, nargile salonlarına, otellerde ve çay bahçelerinde de uygulanabiliyor. Bunlar ise sadece son zamanlarda gelişen tarzlar, bir de bunun geçmişini düşünmek lazım, buna örnek olarak da eskiden beri bir gelenek, adet olan çeyiz yastıklarıdır. Evlenecek genç kızlar önceden ölçüsüne göre dokudukları halı ve kilimleri evleceği zaman bize getirip yastık haline getirtiyorlar ve evlerinde kullanıyorlar. Bunların dışında birde kadife yüzler kullanılıyor. Kadife bazen daha çok tercih sebebi olabiliyor, dokuma halı ve kilim yüzlerin güneşte solması ve temizliğinin zahmetli olması kadifeye talebi artırmaktadır. Eski mesleklerin yaşatılması adına bu tür çalışmalar yapan herkese teşekkür ediyorum.
Yazı Ve Fotoğraf
M. Fatih Özsoy