Tirilye – Zeytinbağı

 

 

Hepimizin bildiği gibi tarih ve doğa güzelliklerinin yan yana bulunduğu şanslı illerimizden biridir Bursa.Uludağ’ın yamaçlarına kurulmuş olabilir, fakat denizle de arası pek uzak değildir.Bu gün Tarih ve doğal güzelliklerin yan yana olduğu şirin bir kıyı kasabasını ziyarete ne dersiniz ?..

 

Mudanya’ya bağlı olan ,eski ve yeni adıyla Tirilye ,bir ara Zeytinbağı olarak adı değiştirilmişti.İznik’te ilk konsulün toplanması sırasında görüş ayrılığına düşen ve aforoz edilen 3 papaz ve muritleri tarafından kurulduğu kabul edilir..Barbunya balığı anlamına gelen Triglia dan geldiği de söylenir.Kaynaklarda Tirilye veya Trilye olarak yazılmaktadır.

 

İstanbul yönünden gelecek misafirler için ,Gemlik’ten hemen sonra sağ taraftan Kurşunlu yönüne dönmelerini tavsiye ederim.Böylece sahil yolunu takip ederek solunuzda zeytin bahçeleri   ,sağınızda deniz ,çok keyifli bir yolculukla  Kurşunlu,Mudanya ,Kumyaka (Siği) üzerinden Tirilye’ye ulaşabilirsiniz.Mudanya’da tarihi mutareke binası ve restore edilmiş evleri görebilirsiniz.Tirilye’ye çok yakın olan Kumyaka (Siği ) köyü içinde ki 3 melek kilisesi , eski evleri ve sıcak insanları ile ziyaret edilmeğe değer şirin bir köyümüz.

Ankara ve İzmir yönünden ulaşım ise İzmir yolu üzerinden yapılabilir..

 

Tirilye 1320 – 1330 yılları arasında Osmanlı egemenliğine geçmiştir.Osmanlı egemenliği döneminde de ağırlıklı olarak Rum ahalinin yaşadığı zengin bir yerleşim yeri olmuştur.Türkçe isminden de anlaşılacağı üzere Zeytin ve zeytinyağı  üretimi çok önemlidir,bunun yanında ipekböcekçiliği ve balıkçılık önemliydi.Kurtuluş savaşı sonrası Rum ahalinin bir bölümü kendi isteği ile kalanlar da mubadele sonrası Yunanistan’a göç etmişlerdir.Yerlerine Selanik ,Girit ve Bulgaristan’dan gelen göçmenler yerleştirilmiştir..

 

Tirilyenin zeytini küçük çekirdekli ,lezzetli ve etli bir yapıya sahiptir.Zeytinyağı fabrikalarının çoğu kapanmış olup ,köy halkının ürettiği sızma zeytinyağları salamura ve sele zeytinler sahil boyundaki köylü pazarından ve köy içinde ki küçük bakkallardan alınabilir.

Sahil boyunca , her keseye uygun lokantalar ve balıkçı teknelerinde   deniz ürünleri ve yöresel lezzetler tadılabilir .

Köyün en yüksek noktasında ki Çamlı kahve ,yazın en sıcak günlerinde bile , deniz manzarası eşliğinde esintisi eksik olmayan ferah bir ortam sunar ziyaretçilere.

 

Tarihi yapı sıkı bir şekilde korunmuş olmasına rağmen restorasyona ihtiyacı olan bir çok ev ve tarihi eser bulunmaktadır.

 

1909 da ruhban okulu olarak kurulan tarihi Taş mektep bunlar arasında sayılabilir. Barış harekatı öncesi Kıbrıs  cumhurbaşkanı olan Makarios bu okuldan mezun olmuştur.Mubadele sonrası işlevini yitiren Taş mektep1924 yılında ise öksüz ve yetimlerin okutulduğu bir okula dönüştürülmüştür.Şu an harap durumdadır.

 

Eski adı  Hagios Stephanos olan tarihi  kilise 1560 yılında Cami ye dönüştürülerek Fatih Camii olarak hizmet vermektedir.Çok iyi bir durumda bulunmaktadır.

 

13 yüzyıl sonlarında yapılan Kemerli Kilise ,Dündar evi ,eski Rum evleri görülmeğe değer.Fotoğraf makinanızı almayı unutmayın lütfen.

 

                                                                                                                             

Yazı Ve Fotoğraf
Haluk Cömertel