Tarhana Tartar Boğazımı Yakar, Bulgur Kardeş Gel Beni Kurtar

Kime sorarsanız sorun Tarhana nedir? diye verecek bir cevabı mutlaka vardır? Fakat neden yapılır? Nasıl yapılır? Ne zaman yapılır? Faydaları nedir?Diye sorulduğunda çoğumuzun fikri yoktur. Benimde öyleydi, ta ki Beyşehir’in İsaköy'üne yolum düşene kadar.

Ziyaretine gittiğimiz Sümbül teyze ve Kızı Havva’yı tarhana yaparken buluyoruz. Köyde birkaç gün kalacağımız için bizde hemen yardıma koyuluyoruz. Gerçi bizim ki yardım sayılamaz çünkü tarhana yapmak ciddi maharet işi. Şöyle ki Sümbül teyze sütten yoğurt yapıyor, o yoğurdu bez tulumlarda bir ay süzülmeye bırakıyor, yoğurt tarhana için hazır hale geliyor, dediysem de tam değil; bakır leğenlerde yoğurt elle yoğurularak ayran haline getiriliyor, bu sırada yağından arındırılıyor. Yağından ayrılan ayran bir kazana alınarak kaynatılmaya başlanıyor. Ayranın kesilmemesi için sürekli karıştırılıyor, bu zor bir süreçte kazan kaşığı sürekli el değiştiriyor yorulan sırasını devrediyor. Kıvamı gelince iri taneli yarma buğday, kazana yavaş yavaş ilave edilmeye başlanıyor. Buğdayın hazırlanmasıda ayrı bir süreç tabi. Karışım kıvama gelince ateşten alınan kazanın ağzı kapatılarak bir gece dinlenmeye bırakılıyor.

Sabah dörtte kalkıp şekil vermeye hazır hale gelen hamur işlemeye başlanıyor. Dinlenmiş hamurdan meleksi denilen bezeler yapılıyor. Bezeler tahta bir kalıp vasıtasıyla açılıyor. Önceden açma işlemi elle yapılırmış. Son aşamada ise önceden yere serilmiş Çığ denilen kamışlar üzerine kurutulmak üzere seriliyor. Saatlerce süren bu işlemin sonunda günebakan tarlası gibi harika bir görüntü çıkıyor ortaya.

Akşam saatlerinde serdiğimiz tarhanayı, ertesi gün tekrar sermek üzere topluyoruz. Gece hayvanlar tarafından talan edilmesinden korkulduğu için bu her akşam toplama ve sabah yeniden serme olarak devam ediyor.

Kısaca özetlediğim tarhananın yapılışı köylülerin çok sevdiği ve vazgeçemediği bir besin. Kah çorbasını yapıyorlar, kah sabah süte batırıp yiyiyorlar. Kimi zaman yağda kızartıp cips niyetine çerez gibi tüketiyorlar. Fındık ve cevizlede iyi gidermiş benden söylemesi.

Tarhana mineral ve besin değerleri açısından zengin bir besin. Tarhana kalabalıkla yapılması zorunlu ama keyifli bir iş. Faydaları saymakla bitmiyor. Faydalarından birkaçı…

Tarhananın Bilinen Faydaları
* Bol miktarda A,B ve özellikle C vitamini, bol fosfor,iyot,silis,kükürt gibi vücuda çok faydalı maddeler içerir.
* Tarhananın vücuttaki fazla tuzuda attığını belirten uzmanlar,pankreası çalıştırarak insülin ifrazatını artırdığını kanda şeker seviyesini ortaladığını belirtiyorlar.
* Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
* Nefes borusundaki pislikleri temizler.
* Damar tıkanıklığı ve daralmasını önler.
* Doğal tokluk hissi verdiğinden dolayı zayıflama ilacıdır.
* Bir çok yiyecekte olmayan P ve K vitaminlerini içerir,P vitamini kanamaları önler ve yumuşatır,K vitaminise kanın pıhtılaşma kabiliyetini artırır.
* Kansere karşı önemli bir koruma sağlayan antioksidan etkili quarcetin açısından en zengin bitki olan soğan tarhananın içindedir.
* Bağırsak temizlemede birebirdir.
* Astım ve Bronşit hastaları için ön tedavidir.
* Çok etkili kolesterol düşürücü ve mide asidi düzenleyicidir.
* Soğuk algınlığına karşı etkili vitaminler içerir.
* Cilt sıklığını korur.