Dünyaya Kavuk Giydiren Adam

Evren Paşa’ya şapkası Konya’dan

Mehmet Toygar, 45 yıl önce resmî şapkacılıkla başlamış aslında bu işe. Geçmiş dönemlerde bütün okullarda şapka kullanılır, hangi öğrencinin hangi okuldan olduğunu şapkasındaki şerit renginden bilirlermiş. Bunlarla beraber diğer zabıta, polis ve askerî şapka imalatı da yaptığını ifade ediyor usta. O dönemlerde Konya’da bulunan Ordu Komutanı Kenan Evren Paşa’ya, yine eski paşalardan rahmetli Bedrettin Demirel’e bile şapka yapmış Mehmet Usta. Sadece bununla kalmamış, o dönemlerde Konya’da çekilen sinema filmlerine bile birçok kostüm dikmiş. Bunlarla ilgili bir de hatırası var Mehmet Toygar’ın. Bunu şöyle anlatıyor:

 “Konya’da Mevlâna ihtifallerinin ilk başladığı seneydi, tam hatırlamıyorum, herhalde 1956’ydı. O gün için birçok hazırlık yapılıyordu ama polis kıyafetleri ile ilgili bir sorun vardı. Eskiden polisler gri üniforma giyerlerdi. Yani trafik ile normal polis kıyafetlerinin rengi aynıydı. Bunu birbirinden ayırmak için bir değişiklik yapmak gerekiyordu. Çünkü törene birçok hükümet görevlisi ve devlet büyüğü gelecekti. O tarihin emniyet müdürü, bu konuda benim fikrimi aldı ve trafik polislerinin beyaz yağmurluk giymesine karar verdik. Tören günü geldi ve trafik polislerinin beyaz yağmurluğunu gören ilgili bakan ve bürokratlar, derhal bir tamim yayınlayarak trafik polislerinin şapkalarının beyaz olmasını emrettiler. O gün bu gündür trafik polisinin şapkası beyaz renktedir.”

Şapkacılık Bitti

1950’li yıllarda Konya’da 20’ye yakın resmî şapkacının olduğunu söylüyor usta, fakat resmî kurumlarda; postanede, emniyette ve orduda kıyafetlerin değişmesiyle sadece kendisi kalmış bu işi yapan. Günümüzde artık kep kullanılmakta birçok kuruluşta. Bu değişim Mehmet Usta’yı da mesleğin başka kollarına sevk etmiş.

Tarihe Işık Tutmak

Usta, bu gün mehteran kıyafeti üzerine profesyonel olarak iştigal etmekte, dünyanın ve Türkiye’nin dört bir tarafında bugüne kadar kırka yakın belediyenin mehteran kıyafetini hazırlamış. Bu konu ile ilgili şu görüşleri savunuyor Usta:

“Türkiye’de bu işi yapanlar var fakat nizami değil. Kıyafetler her yöreye ve her siyasi görüşe göre kişiler tarafından değiştirilmektedir. Bu doğru değildir. Ben elimden geldiği kadarıyla ölçüleri ve normlarıyla, kıyafetleri harbiye mehteranına göre nizami olarak dikiyorum. Aslında bu kıyafetler tarihe ışık tutan birer belgedir. Mehteran takımı; üsküp, mehteran başı (çorbacıbaşı), kavuk, şalvar, cübbe, üçetek (göğnek), keçebörg, İsmailiye kuşağı, ayakkabı (çarık), işlemeli şalvar ve kartal kanat yelek… olmak üzere aşağı yukarı 10 parçadan oluşmaktadır.

Kavuğun Şeridi, Kefenin Bezi

Kavukta bulunan beyaz şeridin 7 metre boyunda olduğunu öğreniyoruz, sebebi de harp esnasında şehit düşen bir ere, kavuğundaki 7 metrelik şeridin açılarak kefen bezi olarak kullanılmasıdır. Ne büyüktür ki Osmanlı ordusu kefenini bile başının üzerinde taşıyarak savaşmaya değil ölmeye gitmiştir.