DİŞ SAĞLIĞI MÜZESİ

Diş Malzemeleri ve Sanayici İş Adamları Derneği (DİŞSİAD) tarafından 2022 yılında İstanbul’da hizmete açılmış, diş endüstrisine ait sıra dışı eserlerin sergilendiği fantastik bir mekân “Diş Sağlığı Müzesi.”

Müzenin içerisinde tarihin derinliklerinde bir geziye çıkarak fotoğraf çektikten sonra müzenin hikâyesini dinlemek ve merak ettiklerimi sormak için Erkan Uçar ve Arkeolog Dilara Delen’e konuk oluyorum.

Sizleri tanıyabilir miyiz?

Ben Erkan Uçar. 1977’de Lefkoşa‘da doğdum. Yıldız Teknik Üniversitesi İktisat Fakültesi Bankacılık Bölümünden mezun olduktan sonra İşletme eğitimimi Anadolu Üniversitesinde, Yüksek Lisans eğitimimi İstanbul Bilgi Üniversitesinde tamamladım. 1996 sonrasında diş hekimliği cihaz ve malzemeleri alanında hizmet vermeye başladım. 2013-2016 yılları arası DİŞSİAD’ın 8. döneminde Yönetim Kurulu Üyeliği ve Saymanlık kademelerinde, 2016-2019 arası 9. dönemde ise DİŞSİAD’ın Genel Sekreteri olarak görev yaptım. Halen, 2001’de kurucu ortağı olduğum “Öncü Dental” ve ağız bakım ürünleri alanında faaliyet gösteren “Medentazone” firmalarında CEO, 2020 yılından bu yana DİŞSİAD ve 2018 yılında projelendirmeye başlayıp 2022’de kapılarını açan Diş Sağlığı Müzesi’nde Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini sürdürmekteyim.

Ben Dilara Delen. 2018 yılında Trakya Üniversitesinde Arkeoloji lisansını, ardından 2019 yılında İstanbul Üniversitesinde Coğrafya lisansını tamamladım. Aynı zamanda Arkeoloji alanında yüksek lisans eğitimi aldım. Eğitim hayatım boyunca Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle Anadolu'nun çeşitli tarih öncesi yerleşimlerinde arkeolog olarak görev yaptım. Yüksek lisans eğitimim sırasında kültürel mirasın korunması konusunda İtalya ve Türkiye hukuk sistemlerinin karşılaştırmalı bir çalışmasını gerçekleştirdim. 2019-2021 yılları arasında Dolmabahçe Sarayı'nda restorasyon projelerinde yer aldım ve bu süreçte önemli deneyimler kazandım. Ayrıca 2021 yılında Coğrafya Öğretmenliği yapma fırsatı buldum ve 2022 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesinin saha ekibinde restorasyon projelerinde çalıştım. Bu süreçler boyunca edindiğim bilgi, deneyim ve tutkum, kültürel mirasın korunması ve müzecilik alanındaki çalışmalarıma yön vermiştir. 2023 yılından itibaren Diş Sağlığı Müzesi'nin Müze Koordinatörü olarak, müzemizin zengin içeriğini ve ziyaretçilere sunacağımız interaktif deneyimleri geliştirmek için çalışmalarımı sürdürmekteyim.

Müzenizin kuruluş hikâyesini anlatır mısınız?

Diş Malzemeleri ve Sanayici İş Adamları Derneği olarak, uzun yıllardır hayalini kurduğumuz müzemizin kuruluş süreci 2018 yılında başladı. Üyelerimizin ve sektördeki emek verenlerin bağışlarıyla zenginleşen bir koleksiyonla, 2022 yılında Erkan Uçar başkanlığında “Diş Sağlığı Müzesi” adıyla kapılarını ziyaretçilerine açtık. Bu süreçte, dünyadaki diğer dental müzeleri gezmek bize büyük bir ilham kaynağı oldu. Müzecilik anlayışının çok yönlü doğasını gözlemleyerek, müzemizin interaktif ve bilgi dolu bir deneyim sunma misyonunu daha da pekiştirdik.

Sektörde yer alan firmalara çağrı yaparak eser bağışı talep ettik ve bu çağrımıza olumlu yanıt alarak müzemizin koleksiyonunun %90’ını bağış eserler oluşturdu. Türkiye'de bu alandaki ilk ve en geniş koleksiyona sahip olan Diş Sağlığı Müzesini siz ziyaretçilerin huzuruna açtık.

Müzenizin vizyonu ve misyonu hakkında bilgi verir misiniz?

Diş Sağlığı Müzesi olarak vizyonumuz, geçmişten günümüze diş sağlığı ve teknolojisindeki gelişmeleri ziyaretçilere sunmaktır. Misyonumuz, dental endüstrideki mirası canlandırmak, tarih ve bilim meraklılarına ve eğitimcilere odaklanarak, diş hekimliğinin gelişimini geçmişten günümüze ilgi çekici ve etkileşimli bir şekilde anlatarak, ziyaretçilerimize eğitici ve keyifli bir deneyim yaşatmaktır.

Müzenizin koleksiyonunda hangi eserler yer almaktadır?

Davye (Kerpeten), dental frezler, kanal eğeleri, implant aparatları, elavatörler, dolgu malzemeleri, cerrahi iğneler, cavitron cihazları, dental koltuklar, dental üniteler, röntgen aletleri, diş fırçaları, diş kalıpları, diş rengi skalaları, ağız ölçü kaşıkları, otoklavlar, protez dişler, arşiv belgeleri ve diş sağlığı alanında tıbbi teknolojinin evrimini gösteren çeşitli önemli eserler bulunmaktadır. En dikkat çekici eserlerden biri, Osmanlı Dönemi'nde kullanılan ve üzerinde Osmanlı Türkçesi ile "Gülhane Seririyat" yazan nadir bir tıbbi alet olan kerpetendir. Ayrıca, müzemizin koleksiyonuna özel olarak Dilara Delen küratörlüğünde  tasarlanmış ve Sanatçı Bünyamin Bozkuş tarafından yapılmış bir kinetik sanat eseri bulunmaktadır. Bu eser, sadece diş hekimliği malzemeleri kullanılarak, alandaki ilerlemeleri ve sanayi gelişimini temsil etmektedir. Eserlerimiz, diş sağlığı endüstrisinin geçmişten günümüze kadar olan evrimini görsel bir şekilde sunmayı, diş sağlığının bilimsel ve kültürel boyutlarını sergilemeyi amaçlamaktadır.

Ziyaretçilerin ilgisini artırmak için hangi yöntemleri kullanıyorsunuz?

Öncelikle, çeşitli yaş gruplarına hitap eden zengin eğitim programları ve interaktif atölyeler düzenliyoruz. Bu programlar, ziyaretçilerin hem diş sağlığıyla ilgili temel bilgileri öğrenmelerini hem de pratik becerilerini geliştirmelerini sağlıyor. Bunlardan biri, çocuklar için özel olarak tasarlanmış diş sağlığı eğitimleri ve simülasyon atölyeleri ile diş fırçalama tekniklerini uygulamalı olarak anlatmaktır.

Ayrıca, üniversiteler, araştırma enstitüleri ve diğer akademik kurumlarla yakın iş birliği içinde çalışarak ortak araştırma projeleri geliştiriyoruz. Bu projeler aracılığıyla, güncel diş sağlığı araştırmalarını ve keşiflerini paylaşmak ve ziyaretçilere bu alandaki son gelişmeleri aktarmak hedeflenmektedir.

Müze olarak, her yaş grubundan ziyaretçiye hitap ederek herkesin diş sağlığıyla ilgili bilgi sahibi olmasını sağlamak ve müzemizin sunduğu değerli içeriği keşfetmelerini teşvik etmek amacındayız. Ziyaretçilerimize, diş sağlığı alanında geniş bir perspektif sunarak, tarihsel gelişim ve bilimsel ilerlemeleri anlamalarına olanak tanıyoruz. Ayrıca, müzecilik anlayışını benimsetmek ve ziyaretçilerimizin kültürel mirası koruma ve anlama konusunda bilinçlenmelerine katkıda bulunmak da önceliklerimiz arasındadır.

Yerel topluluklara yönelik diş sağlığı bilinci için yaptığınız çalışmalar ve müzenizin toplumla etkileşimi hakkında bilgi verir misiniz?

Toplumla etkileşimimiz çok yönlüdür ve özellikle yerel topluluklara yönelik diş sağlığı bilinci çalışmalarına büyük önem veriyoruz. İstanbul Fatih Belediyesi iş birliği ile 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'ne özel olarak, kadınların diş sağlığına odaklanan eğitimler düzenledik ve müzemizi ziyaret edenlere koleksiyonumuzu tanıttık.

İstanbul İlçe Eğitim Müdürlükleriyle olan eğitim protokolümüz sayesinde şehirdeki bütün okulları müzemizde ağırlamaktayız. Ayrıca, Almanya'nın Saksonya eyaletine bağlı Leipzig bölgesinde yer alan dünyanın en büyük diş hekimliği tarihi koleksiyonuna sahip olan Dental Museum'un Kurucu Müze Müdürü Andreas Haesler ile iş birliği protokolleri hazırlamaktayız. Bu protokoller kapsamında, oradaki eserler Türkiye'ye getirilerek müzemizde sergilenecektir.

Bu tür uluslararası iş birliği ve yerel topluluklara yönelik etkinliklerle, Diş Sağlığı Müzemizin sadece bilgi veren bir mekan olmanın ötesine geçerek, toplumla aktif bir etkileşim içinde olmasını önemsiyoruz.

Müzenizin gelişmesi ve büyümesi için gelecekteki planlarınız ve hedefleriniz nedir?

Müzemizin gelecekteki planları ve hedefleri, sürekli olarak bilinirliğimizi artırmak ve etkileşimimizi genişletmek üzerine odaklanmaktadır. Bu doğrultuda, müzemizin gelişimini ve büyümesini desteklemek için çeşitli adımlar atmaktayız. Özellikle, tarihi bir yapıya taşınarak müzemizi daha önemli bir kültürel mekana dönüştürmeyi ve koleksiyonumuzun geniş kitlelere hitap etmesini planlamaktayız.

Müze olarak kabul ettiğimiz bağışlar sayesinde koleksiyonumuz her geçen gün zenginleşmekte ve çeşitlenmektedir. Bu bağışlar, müzemizin sunduğu eğitim ve bilinçlendirme programlarını desteklemenin yanı sıra, ziyaretçilerimize daha kapsamlı bir kültürel deneyim sunmamıza olanak tanımaktadır.

Müzemizin fiziksel altyapısını güçlendirerek daha geniş ve etkileyici bir sergi alanı yaratmak planlarımız arasında bulunmaktadır. Bu sayede, ziyaretçilerimize daha iyi bir görsel ve eğitim deneyimi sunarak müzemizin çekiciliğini artırmayı, aynı zamanda dijital platformları etkin şekilde kullanarak, müze içeriğimizin daha geniş kitlelere ulaşmasını hedefliyoruz.

Eklemek istediğiniz bir şey var mı?

Bizlere zaman ayırdığınız ve bu söyleşiyi gerçekleştirdiğiniz için çok teşekkür ederiz. Türkiye’nin ilk “Diş Sağlığı Müzesi” olarak, her yaştan ziyaretçiyi mutlulukla ağırlamaktan gurur duymaktayız. Dünyanın dört bir köşesinden gelecek olan ziyaretçilerimizi, diş sağlığının zengin tarihini keşfetmeye ve bizimle bu benzersiz deneyimi paylaşmaya davet ediyoruz.