ÇARIK İLE ÇIKTIK YOLA

Amerikan Forbes dergisi, son 85 yılda yaşamı değiştiren ve kolaylaştıran 85 buluşu açıkladı. Bu icraatlar arasında Ampul, Penisilin, Jet Motoru, Naylon, Lastik Ayakkabı da var. Listede bizim ilgimizi hikayesini de bildiğimiz lastik ayakkabı çekiyor.

2.Dünya savaşının henüz bittiği, elektriğin bulunmadığı yıllarda, 1922 doğumlu Hidayet Kolcu Lastik ayakkabı yapmak için kolları sıvıyor. Bizde kendisine nasıl başladığını soruyoruz başlıyor anlatmaya; “O yıllarda bakkallık yapıyordum. Yokluk yılları her şey kısıtlı, işler hiçte iyi gitmiyordu. Ben de işlerden memnun değildim ve başka bir iş yapmak için fırsat kolluyordum. Baktım ki insanlar çarıktan muzdarip. Çarık güneşte büzülüyor, altıda hemen deliniyor. Hiç kullanışlı değil ama insanlar ne yapsın, başka seçenekleri yok. İnsanları bu sıkıntıdan kurtarabilmek için 1949 yılının 10. Ayında kamyon lastiğinden ayakkabı yapma fikriyle çalışmalara başladım. 14 Nisan 1950 yılında çalışmalarım sonuç verdi. Altı kamyonun dış lastiğinden, üstü iç lastiğinden oluşan ilk lastik ayakkabıyı yapmayı başardım.” diyor.

Hidayet dede lastik ayakkabı yapımında kullanacağı tüm alet ve aparatı da kendisi yapmış. Elektriğin olmayışı, lastik hammaddesi kauçuğun kolay bulunmaması onu yıldırmamış. Hemen bir ekip kurup seri üretime geçmiş, seri dedikse 12 kişi ile günde 30 çift ayakkabı üretmek büyük başarı olmuş.

Hidayet dedenin ilk müşterilerinden olan İsmail Detseli o yılları şöyle anlatıyır; “Çağ atlamış gibiydik. Kendi çarığımızı kendimizin yaptığı yıllardı. Çarık yapmak için deri bulmakta o kadar kolay değildi. Birinde ölmüş eşek bulunca çarıklık derimiz oldu diye çok sevinmiştik.  Yaptığımız çarıklarda çok dayanmıyordu. O aralar silleli Hidayet Kolcu’nun kamyon lastiğinden ayakkabı yaptığını duydum. Hemen gidip bir tane satın aldım. Çok pahalıydı, bugün için düşünülecek olursa neredeyse eve yeni bir televizyon almış kadardı. Beş yıl kadar kullandığım halde halen tamir gerekecek bir durumu yoktu. Bizden sonra almak isteyenler sıra beklemek zorunda kaldılar.” diyor.

Hidayet Kolcu’nun yaptığı lastik ayakkabıların nam-ı civar illere kadar ulaşmış ayakkabıdan almak isteyenler sıraya girmeye başlamış. Bu arada hidayet dede “26 Ağustos 1952 yılında müracaat edip İHTİRA belgesi (patent) aldım. Artık “Sille Lastiği” markası ile satışlarımızı yapmaya başlamıştık. İlgi çok büyüktü gece gündüz çalışsak da talebi karşılayamıyorduk. Başkaları da yapmak istedi ama beceremediler” diyor.

Yıllarca kamyon lastiğinden ayakkabı üreten hidayet Kolcu’nun yaşlanması ve daha büyük sermayeli firmalarında bu işe girmeleri sonucu bu işi bırakmak zorunda kalıyor. Hidayet Kolcu “Bugün ki tüm ayakkabıların temelinde benim buluşum yatar. Ben bir yere kadar geliştirip getire bildim. O dönemde insanlara bir faydam dokunmuşsa ne mutlu bana.” diyor.

Hidayet Kolcu yu ve İbrahim Kolcu yu rahmetle anıyoruz.