
Hiç şaşırmadım; Oğlum Kayra Babil
(8 yaşında) ile İstanbul seyahatimizi planlarken “Baba, Barış Abi’ye de gidelim!”
demesine.
Gittik…
Barış abisinin evde olmadığını
oda biliyordu ama eve girince karşısında görünce çok şaşırdı. Onun Barış abisi
olmadığını, silikondan yapılmış temsili heykeli olduğunu anlattım. Anladı ya da
anlamış gibi yaptı ama çok etkilendiği her hâlinden belliydi. Ben oğluma dönüp
“Artık Barış abini görmüş sayılırsın!”dedim.
Benim buraya ikinci gelişim;
ilki, 1991 yılında, magazin gazetecisi bir abim ile. Kendisini ziyarete
gittiğimde Barış Manço ile röportaj için evine gideceğini, istersem onunla
gidebileceğimi, söyledi; heyecanlanarak, kabul ettim. İşte buraya bu adrese
Barış Manço Moda 8100 adresine geldik. Kış bahçesine geçtik(O zamanlar Limonluk
diyorlarmış, yeni öğrendim). Gazeteci abim röportajını yaptı, benimse bir rüyam
oldu. Rüya diyorum çünkü 18 yaşındaydım, hayranı olduğum kişinin evinde
yanındaydım. Halen “Gerçek miydi?” diye düşündüğüm olur.
İşte ikincisi de şimdi oğlum ile
buradayız. Bugün Barış ev Barış Manço’nun eşya ve anılarıyla dolu bir müze.
Kayra Babil evi gezmeden hatıra defterine bir şeyler yazmak istedi, neler
yazacağını merak ederek ”İyi, peki yaz.” Dedim ve başladı yazmaya: “Barış Abi,
senin üç şarkını çok sevdim: 1- Bugün Bayram 2- Arkadaşım Eşşek 3- Süper Babaanne
25.06.2016 Kayra Babil Palaz”
Oğlum, hatıra defterine bunları
yazarken,“Ah be evlatçığım!..” dedim içimden “…büyüdükçe daha nice şarkılarını
seveceksin Barış abinin. Hele bir kara sevdaya tutul, bak gör kaç kez dinliyorsun
Kara Sevda şarkısını. Canın bedeninden çıkmadıkça unutamayacağın şeyler
yaşadığında, dinleyeceğin şarkında hazır.
Bütün bir aşk hikâyesini sana Barış abin iki küçük kol düğmesiyle çok
güzel anlatır. Dinlersen, Kul Ahmet‘in Ceketinin Sırrı, Sarı Çizmeli Mehmet Ağa,
Halil İbrahim Sofrası, Osman şarkıları kulağına küpe olur. Dahası ve dahası
oğulcuğum… Haydi, şimdi evi gezelim!” Haydi, şimdi evi gezelim, kısmını açıktan
sesli söyledim, diğerleri içimden geçenlerdi demiştim.J
Evi hangi duygularla gezdiğimi
uzun uzun,çook anlatmak isterdim ama dergimizin sayfaları yer açısından buna
müsait değil. Bir gün yüz yüze buluşup konuşma imkânımız olursa, siz konuyu
açın ben seve seve bir kaç saat anlatırım, ya da zekice bir yöntem bulup beni
susturuncaya kadar diyelim.
Barış Manço evine gitmek
isteyenlere kişisel hatıralarımdan çok, neler görecekleri vs. vs. gibi bilgiler
lazım. İşte bende burada sözü Kadıköy belediyesine bırakıyorum.
KADIKÖY BELEDİYESİ BARIŞ MANÇO EVİ
Kadıköy
denilince Moda, Moda denilince Barış Manço gelir akla. Kadıköy Belediyesi “Bir
insan en son ne zaman bahsedilmekten vazgeçilirse, o zaman ölmüş sayılır” diyen
Barış Manço’nun yasadığı, eserlerini ürettiği evi yenileyerek bir müze-ev hâline
dönüştürdü. Öncelikle eşi Lale Manço,oğulları Doğukan Hazar ve Batıkan Zorbey
ile birlikte Barış Manço denince akla gelebilecek birçok detay bir araya
getirildi. Müzisyenin sanatçı kimliğinin yanı sıra farklı özelliklerini de
yansıtan bir mekân oluşturuldu.
Manço Ailesi’nin özverili çabaları, Kadıköy Belediyesi öncülüğü ve
TürkiyeHalk Bankası’nın katkıları ile kültür ve sanat kenti olan
Kadıköy’ekazandırılan “Barış Manço Moda 81300” ile Barış Manço ismi Moda’daki
evinde yaşamaya devam edecektir. Türkiye’nin adresini ezbere bildiği bu evsayesinde Barışseverler
özledikleri Barış Manço ile yeniden buluşurken onuhiç tanımayanlar ise tanışma
fırsatı bulacaktır.
KÖŞK
MODA semti ismini tarihinde geniş bahçeli köşklerde,
farklı giyim kuşamları ve yaşam tarzlarıyla ilgi çeken ve bu konularda öncülük
eden yasayanlarından almıştır. İngiliz Mr. Dawson, Moda’da Yusuf Kamil Pasa Sokağı’nda,
1895-1900yılları arasında PapeKalfa'ya birbirinin aynısı iki köşk yaptırmıştır.
Köşklerden birisinde kendisi, diğerinde oğlu uzun yıllar oturmuşlardır.Mr.
Dawson’unoğlu için yaptırdığı köşk birkaç el değiştirdikten sonra 1967yılında
yıkılarak yerine apartmanlar yapıldı. Mr. Dawson kendisine ait olan köşkü
1930’lu yıllarda bir Alman aileye satarak ülkesine geri döndü. Köşk1965 yılına
kadar birkaç el değiştirdikten sonra İngiliz olan James Whittall tarafından
satın alındı. Köşkü Barış Manço,Whittall ailesinin son fertlerinden 1984
yılında satın alır.
SALON
Barış Manço antrenin sağında, bestelerini yaptığı
meşhur Steinway B210kuyruklu piyanosunun basında ziyaretçileri karşılıyor. Evin
en kıymetli parçalarından olan ve “O benim rüyam!” dediği piyanosunu Barış
Manço bizzat Avusturya’dan almıştır.Yine bu salonda Mithat Paşa’nın çalışma
odasına ait kaplumbağa kabuğundan kakma tekniği ile bronz figürler karıştırılarak
yaratılan çalışma masası, masayı aydınlatan avize ve hemen karsısında da bahü
bulunmaktadır.Bahü üzerinde o dönemi yansıtan samdanlar ve saat bulunmaktadır. Samdan
bronzdan olup III. Napolyon dönemine aittir. Kısacası salonda ki her şey antika
değeri taşıyan eşyalardan oluşmaktadır. Ayrıca Salonda Manço’nun sanat hayatı
boyunca aldığı ödüllerin sergilendiği köşeve duvarlarda da çeşitli kıyafetleri
de yer almaktadır.
YEMEK ODASI
Antrenin solunda yer alan yemek odasını,
bronzdan 90 kilo ağırlığında 12kollu Fransız bir avize aydınlatmaktadır.
Avizenin hemen altında, maundan yapılmış olan masa tipik bir İngiliz masasıdır.
Arkada “sömenye” denilen haftanın her günü için ayrı kullanılan eşyaların bulundugu,
yedi katlı Napolyon tarzında bir dolap ve yandaki duvarlara bitişik, İngiliz
Kraliçesi Ann dönemine ait olan bir büfe bulunmaktadır.
BATIKAN MANÇO’NUN ODASI
“Adam Olacak Çocuk” odası olarak düzenlenen bu
oda ziyaretçileri zamanda kısa bir yolculuğa çıkarmaktadır. Barış Manço,
insanlar arasında iletişim köprüsü kurmanın yasamdaki görevi olduğuna inanarak,
1988yılında TRT’de yayınlanan 7’den 77’ye programıyla milyonlarca insanı ekrana
kilitlemiştir. Bu programın “Adam Olacak Çocuk” bölümü ile çocukların gönlünü fethetmiş
ve yeteneklerini sergileme fırsatı tanımıştır.Çocuklar Barışağa beylerinden süt
içmeyi, dişlerini fırçalamayı ve otomobilin arka koltuğuna oturmayı öğrenmişlerdir.
Odadaki kamera, Barış Manço’nun bu programın çekimlerinde kullandığı
kameralardan biridir.Odada kurulan ekranda ise “Adam Olacak Çocuk” programı
izlenebilmektedir.Programlarında farklı tarzda giyinmeyi tercih eden Barış Manço’ya
ait üzerinde komik desenlerin bulunduğu yelekler odanın duvarlarını
süslemektedir.
DİĞER BÖLÜMLER
Doğukan ve Batıkan’ın oyun alanı olarak
kullandıkları, arkadaşlarını ağırladıkları bu bölümde BarışManço’nunkişisel eşyalarının
sergilendiği vitrinler yer almaktadır. Ayrıca duvarda sanatçıya ait grafik çalışmaları
bulunmaktadır.
Modern Evliya Çelebi olan Barış Manço’nun,
seyahat ettiği ülkelere ait fotoğrafları, pasaportları, uçuş kartları soldaki
vitrinde görülmektedir.Orta bölümdeki vitrinde Barış Manço’ya ait eski yapraklı
nüfus cüzdanı ve diğer kişiseleşyaları sergilenmektedir. Sağdaki vitrinde Barış
Manço’nun el yazısı ile kaleme aldığı yazıları ve gözlüğü gibi kişisel eşyaları
bulunmaktadır.
Diğer vitrinlerde ise Barış Manço’ya ait fotoğraf
makinesi koleksiyonundan bazı parçalar yer almaktadır. Aynı alanın duvarlarında
birbirinden ilginç desenli, Adam Olacak Çocuk programlarında da kullandığı,
esprili kravat koleksiyonunun bir bölümü sergilenmektedir.
KIŞLIK BAHÇE
Manço Ailesi, evin tarzına uygun olarak
düzenledikleri kışlık bahçeye“limonluk” adını vermişlerdir.Kıs bahçesinde
enstrümanlarıyla ziyaretçileri karşılayan “Kurtalan Ekspres”grubu üyelerinin
heykelleri yer almaktadır. Heykellerin sağında, 1905 yılı Amerikan yapımı ilk
orgların atası sayılan, ayak pedallarıyla hava üfleyerek çalışan “harmonium”
bulunmaktadır. Bu bahçenin sağında duvara bitişik duran aynalı çiçeklikler ve
bahü ise farklı yalılardan alınmıştır. Yazlık bahçeile kışlık bahçe, ailenin
Art Nouveau akımına hayranlıkları sebebiyle süslemelerile birbirinden ayrılmıştır.
YAZLIK BAHÇE
Yazlık bahçede plak seklinde tasarlanmış
masalar ve nota seklindesandalyeler yer alıyor. Gramofon barın arkasındaki raflarda
evin orijinal mutfak eşyaları bulunuyor. Ayrıca Lale Manço ile Barış Manço’nun birbirlerine
hediye olarak, ilk sevgililer gününde aldıkları kırmızı fincantakımı da bu
alanda sergileniyor. Kafe olarak kullanılan bu alanda ayrıca sanatçının
birlikte müzik yaptığı gruplara ait orijinal duvar afişleri de yer almaktadır.Bahçede
Barış Manço’nun kahramanların dan “Süper Babaanne” ve“Arkadaşım Eşek”
heykelleri ziyaretçilere nostalji yaşatmaktadır.
Albümleri:
Mançoloji” (1999), Live in Japan (1996), Müsaadenizle
Çocuklar (1995),
Mega Manço (1992), Darısı Başınıza (1989), 30.
Sanat Yılı Full Aksesuar
Manço-Sahibinden İhtiyaçlar (1988), DeğmesinYağlı
Boya (1986), 24 Ayar
(1985), Estağfirullah… Ne Haddimize! (1983),
Sözüm Meclisten Dışarı
(1981), 20. Sanat Yılı Disco Manço (1980), Yeni
Bir Gün (1979), NickThe
Chopper (1977), BarisMancho (1976), Sakla
Samanı Gelir Zamanı (1976),
2023 (1975), Dünden Bu Güne (1972)
AldığıBaşlıca Ödüller:
*Türkiye Cumhuriyeti: Devlet Sanatçısı (1991) *Hacettepe
Üniversitesi:Onursal Doktora Ankara (1991) *Soka Üniversitesi: Uluslararası Kültür ve Barış
Ödülü Tokyo, Japonya (1991) *Belçika Krallığı: Leopold II Şövalyesi Nişanı Brüksel, Belçika (1992) *Fransız Kültür Bakanlığı:
Edebiyat ve Sanat Şövalyesi Nişanı Paris, Fransa (1992) *Türkmenistan Cumhurbaşkanlığı:Türkmen Vatandaşlığı
Aşkabat, Türkmenistan (1995) *Min-On Vakfı:Yüksek Şeref Madalyası Tokyo, Japonya (1995) *Pamukkale
Üniversitesi:Onursal Doktora (1995)
*Gazeteci ve Yazarlar Vakfı: Hoşgörü Ödülü (1996)*LiegePrensliği, Onur Vatandaşlık
ve Altın Perron Nisanı, Belçika (1997)
7’den 77’ye Herkese Sevgilerle...
Yazı Ve Fotoğraf
Ali Sami Palaz - Kadıköy Belediyesi Basın