BARIŞ MANÇO EVİ MÜZESİ / 81300 Moda İstanbul

KADIKÖY BELEDIYESI BARIS MANÇO EVI

Kadıköy denilince Moda, Moda denilince Barış Manço gelir akla. Kadıköy

Belediyesi “Bir insan en son ne zaman bahsedilmekten vazgeçilirse, o zaman

ölmüs sayılır” diyen Barış Manço’nun yasadıgı, eserlerini ürettigi evi

yenileyerek bir müze-ev haline dönüstürdü. Öncelikle esi Lale Manço,

ogulları Dogukan Hazar ve Batıkan Zorbey ile birlikte Barış Manço denince

akla gelebilecek birçok detay bir araya getirildi. Müzisyenin sanatçı kimliginin

yanısıra farklı özelliklerini de yansıtan bir mekan olusturuldu.

Manço Ailesi’nin özverili çabaları, Kadıköy Belediyesi öncülügü ve Türkiye

Halk Bankası’nın katkıları ile kültür ve sanat kenti olan Kadıköy’e

kazandırılan “Barış Manço Moda 81300” ile Barış Manço ismi Moda’daki

evinde yasamaya devam edecektir. Türkiye’nin adresini ezbere bildigi bu ev

sayesinde Barıs severler özledikleri Barıs Manço ile yeniden bulusurken onu

hiç tanımayanlar ise tanısma fırsatı bulacaktır.

Hepinize Barıs dolu bir gezi diliyoruz...

KÖSK

MODA semti ismini tarihinde genis bahçeli kösklerde, farklı giyim

kusamları ve yasam tarzlarıyla ilgi çeken ve bu konularda öncülük eden

yasayanlarından almıstır.

Ingiliz Mr. Dawson, Moda’da Yusuf Kamil Pasa Sokagında, 1895-1900

yılları arasında Pape Kalfa'ya birbirinin aynısı iki kösk yaptırmıstır.

Kösklerden birisinde kendisi, digerinde oglu uzun yıllar oturmuslardır.

Mr. Dawson’un oglu için yaptırdıgı kösk birkaç el degistirdikten sonra 1967

yılında yıkılarak yerine apartmanlar yapıldı. Mr. Dawson kendisine ait olan

köskü 1930’lu yıllarda bir Alman aileye satarak ülkesine geri döndü. Kösk

1965 yılına kadar birkaç el degistirdikten sonra Ingiliz olan James Whittall

tarafından satın alındı. Köskün dıs görünüsünde, panjurların kaldırılması

dısında bir degisiklik yapılmazken, içinin özelligi kısmen de olsa kayboldu.

Uzun yıllar Whittall köskü olarak varlıgını sürdürüren köskü 1984 yılında

Barıs Manço Whittall ailesinin son fertlerinden satın alır ve aslına uygun

olarak restore ettirerek varlıgını sürdürmesini sagladı.

Viktoryen tarzda insa edilmis olan bu kösk; tugladan, cepheyi çevreleyen

hareketli kilit tasları, ferforje çi kanatlı balkonları ile o zamanın

karakteristik mimari özelliklerini tasır. Siyah çi kanatlı demirden yapılmıs

olan ana kapının kenarlarındaki mermer silmelerinde Barıs Manço’nun

vefatından sonra hayranlarının yazdıgı sözler orijinal haliyle korunmaktadır.

Köskün bahçesinde, Barıs Manço sizleri “Adam Olacak Çocukları” ile

karsılamaktadır. Ayrıca bahçede Manço’nun arabası ve sarkı sözlerinden

esinlenerek yapılan domates, biber ve patlıcan maketleri bulunmaktadır.

Köskün girisinde yer alan beyaz Afyon mermeri ile dösenmis küçük antre,

salon ve yemek odalarını ikiye ayırması ile bu tip evlerin karakteristik

özelligini yansıtır. Girisin tam karsısında yer alan beyaz mermerden Venüs

heykeli, antrede köskün ziyaretçilerini karsılamaktadır.

SALON

Barıs Manço antrenin sagında, bestelerini yaptıgı meshur Steinway B210

kuyruklu piyanosunun basında ziyaretçileri karsılıyor. Evin en kıymetli

parçalarından olan ve “O benim rüyam” dedigi piyanosunu Barıs Manço

bizzat Avusturya’dan almıstır.

Yine bu salonda Mithat Pasa’nın çalısma odasına ait kaplumbaga

kabugundan kakma teknigi ile bronz gürler karıstırılarak yaratılan çalısma

masası, masayı aydınlatan avize ve hemen karsısında da bahü bulunmaktadır.

Bahü üzerinde o dönemi yansıtan samdanlar ve saat bulunmaktadır. Samdan

bronzdan olup III. Napolyon dönemine aittir.

“Pepeloc” denilen 1800’lü yılların sonu ile 1900’lü yılların basları arasındaki

döneme ait olan kıymetli cam eserler evin en nadide parçalarıdır. Fransız

emaye desenli, mineli ve altın islemeli cam vazolar salonun duvar nislerinde

sergilenmektedir. Barıs Manço’nun dünyanın çesitli ülkelerinden topladıgı

ve itina ile getirdigi cam esyalar sanatçının en sevdigi parçalardır. Ayrıca

koleksiyona ait likör takımları da yemek salonundaki büfede sergilenmektedir.

Salonda Manço’nun sanat hayatı boyunca aldıgı ödüllerin sergilendigi köse

ve duvarlarda da çesitli kıyafetleri yer almaktadır.

YEMEK ODASI

Antrenin solunda yer alan yemek odasını, bronzdan 90 kilo agırlıgında 12

kollu Fransız bir avize aydınlatmaktadır. Avizenin hemen altında, maundan

yapılmıs olan masa tipik bir Ingiliz masasıdır. Arkada “sömenye” denilen

haanın her günü için ayrı kullanılan esyaların bulundugu, yedi katlı

Napolyon tarzında bir dolap ve yandaki duvarlara bitisik, Ingiliz Kraliçesi

Ann dönemine ait olan bir büfe bulunmaktadır. Ayrıca yemek odasında

ldisi kakmalı, siyah renkli nadide bir bahü yer alıyor. Yemek odasını

Manço’ya çesitli ülkelerden verilen beratlar ve degerli cam mine islemeli likör

takımları süslemektedir.

KIYAFET ODASI

Ailenin yasadıgı dönemde yemek odasına servis vermek amacıyla kullanılan

alanda ise Barıs Manço ile bütünlesen kostümler sergilenmektedir. Aynı

bölümde askerlik üniforması, kesmek zorunda kaldıgı saçından bir tutam ve

askere gitmeden önce annesinin elini öperken çekilen fotografı da yer

almaktadır.

MERDIVEN BOSLUKLARI

Duvarlarda oldugu gibi yerlerde de Barıs Manço’ya ait notalar sizi takip

etmekte ve piyanonun tuslarına basarcasına çıktıgınız merdivenler sizi evin

birinci katına ulastırmaktadır.

BIRINCI KAT

Evin birinci katında Barıs Manço’nun kullandıgı dis fırçası ve tras takımının

yer aldıgı siyah seramiklerle dekore edilmis ebeveyn banyosu yer almaktadır.

Banyonun tam karsısından saga dogru uzanan ve yatak odalarını ayıran

küçük antrede Barıs Manço ailesinin heykelleri sizi karsılamaktadır. Yine bu

alanda bateri seklinde tasarlanmıs büfede, sanatçının çesitli takıları

sergilenmektedir.

YATAK ODASI

Antrenin solunda, 20 yy. Fransız ekolünün tipik bir örnegi olan yatak odası

orijinal haliyle görülebilir. “Salmersheim-Brouholt” imzalı yatak odası

takımı Art Nouveau tarzında olup yatak, tuvalet masası, sandalyesi ve armut

agacından yapılmıs gardırobu ile 4-5 parçadan olusan bir takımdır. Ayrıca

avizeler de o döneme ait özel tasarımlardır. Barıs Manço ile özdeslesen yüzük

ve kemerleri özel tasarlanmıs vitrinlerde, Barıs Manço’ya ait renkli kıyafetler

ise duvarlarda birbirine eslik etmektedir. Barıs Manço ve Lale Manço’nun

günlük kıyafetlerinin yer aldıgı “Kıyafet Odası” da Manço’nun giyim tarzı

konusunda aydınlatıcı fikir vermektedir.

MISAFIR YATAK ODASI

Antrenin sag tarafında misarlere ayrılan yatak odası bulunmaktadır. Aynı

zamanda bir koleksiyoner olan Barıs Manço bu odayı, III. Napolyon

dönemine ait olan ama daha çok Viyana Ekolünü yansıtan mobilyalarla

dösemistir. Bu mobilyalar sedef kakmalı olup yaklasık 180 yıllıktır ve Barıs

Manço’nun Lale Manço ile evlendikten sonra beraber aldıkları ilk antika

esyadır.

Yine aynı odanın duvarlarında Barıs Manço’ya ait çesitli kıyafetler de

sergilenmektedir.

IKINCI KAT

Sadece çocuklara ait olan bu katta Dogukan ve Batıkan’ın odaları, çalısma ve

oyun alanları yer almaktadır. Çocuklara ait oyuncaklar, çesitli ülkelerden anı

olarak toplanan küçük objeler cam vitrinlerde sergilenmektedir.

DOGUKAN MANÇO’NUN ODASI

Dogukan’a ait olan ve çocuk banyosunun hemen yanında yer alan odanın

duvarlarında Barıs Manço’nun yaptıgı tablolar ve grak çalısmaları

görülebilir. Belçika Kraliyet Akademisi’nde resim ve grak egitimi aldıgı

dönemde yaptıgı çalısmalara da bu odada yer verilmektedir.

Akademiden birincilikle mezun oldugunu gösteren belge ve sanatçı ile

bütünlesmis olan takıları gitar ve plak sekillerindeki vitrinlerde sergilenmektedir.

BATIKAN MANÇO’NUN ODASI

“Adam Olacak Çocuk” odası olarak düzenlenen bu oda ziyaretçileri

zamanda kısa bir yolculuga çıkarmaktadır. Barıs Manço, insanlar arasında

iletisim köprüsü kurmanın yasamdaki görevi olduguna inanarak, 1988

yılında TRT’de yayınlanan 7’den 77’ye programıyla milyonlarca insanı

ekrana kilitlemistir. Bu programın “Adam Olacak Çocuk” bölümü ile

çocukların gönlünü fethetmis ve yeteneklerini sergileme fırsatı tanımıstır.

Çocuklar Barıs Agabeylerinden süt içmeyi, dislerini fırçalamayı ve

otomobilin arka koltuguna oturmayı ögrenmislerdir. Odadaki kamera, Barıs

Manço’nun bu programın çekimlerinde kullandıgı kameralardan biridir.

Odada kurulan ekranda ise “Adam Olacak Çocuk” programı izlenebilmektedir.

Programlarında farklı tarzda giyinmeyi tercih eden Barıs Manço’ya ait

üzerinde komik desenlerin bulundugu yelekler odanın duvarlarını süslemektedir.

DIGER BÖLÜMLER

Dogukan ve Batıkan’ın oyun alanı olarak kullandıkları, arkadaslarını

agırladıkları bu bölümde Barıs Manço’nun kisisel esyalarının sergilendigi

vitrinler yer almaktadır. Ayrıca duvarda sanatçıya ait grak çalısmaları

bulunmaktadır.

Modern Evliya Çelebi olan Barıs Manço’nun, seyahat ettigi ülkelere ait

fotograarı, pasaportları, uçus kartları soldaki vitrinde görülmektedir.

Orta bölümdeki vitrinde Barıs Manço’ya ait eski yapraklı nüfus cüzdanı ve

diger kisisel esyaları sergilenmektedir. Sagdaki vitrinde Barıs Manço’nun el

yazısı ile kaleme aldıgı yazıları ve gözlügü gibi kisisel esyaları bulunmaktadır.

Diger vitrinlerde ise Barıs Manço’ya ait fotograf makinesi koleksiyonundan

bazı parçalar yer almaktadır. Aynı alanın duvarlarında birbirinden ilginç

desenli, Adam Olacak Çocuk programlarında da kullandıgı, esprili kravat

koleksiyonunun bir bölümü sergilenmektedir.

GIRISIN ALT KATI

Giristen bir kat asagıya inildiginde karsılasılan, daha önce kiler ve çamasırlık

olarak kullanılan bölümler daha sonra büro olarak düzenlenmistir.

Barıs Manço’nun Sövalye Odası ile onun yanında yer alan ve Lale Manço

tarafından kullanılan oda, siyah demirden küçük bir mazgal pencereyle

birlestirilmistir. Bu bölüm su anda yönetim osi olarak kullanılmaktadır.

Antrede, sanatçının Belçika’dan aldıgı sövalyelik unvanı, kullandıgı

mendilleri ve hediye edilen kırbaçlar sergilenmektedir.

SÖVALYE ODASI

Bu katta ayrıca girisin solunda Sövalye Odası yer almaktadır. Bu oda kiler

olarak kullanılmıs ve zamanla duvardaki sıvalar sökülerek orijinal tonozlu

tavanı ve tastan duvarları açıga çıkarılmıstır. Barıs Manço odanın atmosferinden

de esinlenerek Belçika Kraliyeti’nin verdigi sövalye unvanındaki armadan

camlara ve kapı kanatlarına çesitli vitraylar yaptırmıstır.

Duvarları baltalar ve sövalye dönemine ait esyalarla süslenen bu odada Barıs

Manço birçok beste ve tablo üretmistir. Çalısma masasında sanatçının

heykelinin yanı sıra resim yaparken kullandıgı kendisine ait boyalar da

sergilenmektedir.

YÖNETIM ODASI

Yönetim odasında Barıs Manço’nun tüm sanat hayatını kapsayan genis bir

arsiv bulunmaktadır.

Odanın tam karsısında Barısi Manço'nun eski bir kapıdan yaptırdıgı ahsap

bir taht da sergilenmektedir.

KISLIK BAHÇE

Manço Ailesi evin tarzına uygun olarak düzenledikleri kıslık bahçeye

“limonluk” adını vermislerdir.

Kıs bahçesinde enstrümanlarıyla ziyaretçileri karsılayan “Kurtalan Ekspres”

grubu üyelerinin heykelleri yer almaktadır. Heykellerin sagında, 1905 yılı

Amerikan yapımı ilk orgların atası sayılan, ayak pedallarıyla hava üeyerek

çalısan “harmonium” bulunmaktadır. Bu bahçenin sagında duvara bitisik

duran aynalı çiçeklikler ve bahü ise farklı yalılardan alınmıstır. Yazlık bahçe

ile kıslık bahçe, ailenin Art Nouveau akımına hayranlıkları sebebiyle süslemeler

ile birbirinden ayrılmıstır.

YAZLIK BAHÇE

Yazlık bahçede plak seklinde tasarlanmıs masalar ve nota seklinde

sandalyeler yer alıyor. Gramofon barın arkasındaki raarda evin orijinal

mutfak esyaları bulunuyor. Ayrıca Lale Manço ile Barıs Manço’nun

birbirlerine hediye olarak, ilk sevgililer gününde aldıkları kırmızı ncan

takımı da bu alanda sergileniyor. Kafe olarak kullanılan bu alanda ayrıca

sanatçının birlikte müzik yaptıgı gruplara ait orijinal duvar asleri de yer

almaktadır.

Bahçede Barıs Manço’nun yarattıgı kahramanlardan “Süper Babaanne” ve

“Arkadasım Esek” heykelleri ziyaretçilere nostalji yasatmaktadır.

On Dilde Barıs Manço:

Eserleri Japonca, Yunanca, Arapça, Farsça, Kürtçe, Fransızca, Ingilizce, Ibranice,

Bulgarca ve Flemenkçe’ye çevrilerek yerel sanatçılar tarafından tekrar seslendirildi.

Oynadıgı Film:

Basrollerini Meral Zeren’le paylastıgı “Baba Bizi Eversene” .

En Sevilen Sarkıları:

Aglama, Aman, Ay Osman, Bal Sultan, Bebek, Ben Bilirim, Bir Bahar

Aksamı, Can Bedenden Çıkmayınca, Çıt Çıt Çedene, Daglar Daglar, Dere

Boyu Kavaklar, Derhule, Domates Biber Patlıcan, Gamzedeyim, Geçti Dost

Kervanı, Gönül Dagı, Gülpembe, Gülme Ha Gülme, Günaydın Çocuklar,

Halil Ibrahim Sofrası, Iste Hendek, Kagızman, Kalk Gidelim Küheylan,

Katip Arzuhalim, Kazma, Kol Dügmeleri, Lambaya Püf De, Nazar Eyle,

Nerede, Seher Vakti, Topçu, Unutamadım, Yemen Türküsü, Alla Beni Pulla

Beni, Anlıyorsun Degil mi, Aynalı Kemer, Çoban Yıldızı, Nick e Chopper.

Albümleri:

Mançoloji” (1999), Live in Japan (1996), Müsadenizle Çocuklar (1995),

Mega Manço (1992), Darısı Basınıza (1989), 30. Sanat Yılı Ful Aksesuar

Manço-Sahibinden Ihtiyaçlar (1988), Degmesin Yaglı Boya (1986), 24 Ayar

(1985), Estagfurullah… Ne Haddimize! (1983), Sözüm Meclisten Dısarı

(1981), 20. Sanat Yılı Disco Manço (1980), Yeni Bir Gün (1979), Nick e

Chopper (1977), Baris Mancho (1976), Sakla Samanı Gelir Zamanı (1976),

2023 (1975), Dünden Bu Güne (1972)

Aldıgı Baslıca Ödüller:

*Türkiye Cumhuriyeti: Devlet Sanatçısı (1991) *Hacettepe Üniversitesi:

Onursal Doktora Ankara (1991) *Soka Üniversitesi: Uluslararası Kültür ve

Barıs Ödülü Tokyo, Japonya (1991) *Belçika Krallıgı: Leopold II Sövalyesi

Nisanı Brüksel, Belçika (1992) *Fransız Kültür Bakanlıgı: Edebiyat ve Sanat

Sövalyesi Nisanı Paris, Fransa (1992) *Türkmenistan Cumhurbaskanlıgı:

Türkmen Vatandaslıgı Askabat, Türkmenistan (1995) *Min-On Vakfı:

Yüksek Seref Madalyası Tokyo, Japonya (1995) *Pamukkale Üniversitesi:

Onursal Doktora (1995) *Gazeteci ve Yazarlar Vakfı: Hosgörü Ödülü (1996)

*Liege Prensligi, Onur Vatandaslık ve Altın Perron Nisanı, Belçika (1997)

7’den 77’ye Herkese Sevgilerle...